مرگ عزيزان، فراموشي مي‌آورد


 

نويسنده:دکتر احمد‌علي اکبري‌کامراني*




 
در يک جمعيت طبيعي، با افزايش سن، عملکرد حافظه کاهش مي‌يابد. سالمندان طبيعي در آزمون‌هاي استاندارد حافظه و فراگيري در مقايسه با گروه جوانان ضعيف‌تر عمل مي‌کنند. کاهش حافظه در سالمندان طبيعي در برخي وجوه نمايان‌تر است.
توانايي ذخيره‌سازي لغات و کلمات حتي تا سن 80 سالگي مي‌تواند افزايش يابد اما گروهي نيز هستند که فرا گرفتن موضوعات جديد و زبان خارجي با افزايش سن در آنها به مشکل مي‌خورد و در مهارت‌هاي سه‌بعدي، ناميدن اشيا و روان بودن گفتار با نقايصي مواجه مي‌شوند. براي نمونه، در بررسي مهارت‌هاي سه‌بعدي مي‌توانيد از سالمند بخواهيد از 20 به طور معکوس رو به پايين بشمارد. يا اگر تحصيلات بهتري دارد، بخواهيد از عدد 100 در هر مرتبه 7 تا کسر کند تا بفهميد آيا نقص در توجه دارد يا نه. اگر با موردي مواجه شديد،‌بايد با پزشک در ميان بگذاريد تا مبادا به دليل بيماري‌هاي متابوليک يا مغز و اعصاب يا مسموميت‌ها و عفونت‌ها روي توجه اثر سوء گذشته‌ باشد. براي ديگر مهارت سه‌بعدي که جهت‌يابي است، مي‌توانيد نام کشور، شهر يا ساختمان محل سکونت يا اينکه اتاقش در کجاي آپارتمان است را از او بپرسيد. در جريان پيش آمدن زوال عقل، فراموشي يا دليريوم، نقص جهت‌يابي ديده مي‌شود.
بيماراني که نقص بينايي دارند، البته قادر به جهت‌يابي نيستند. مساله بعدي، بدآوايي، گفتارفلجي يا اختلال در وضوح و مفهوم سخن و ريتم تکلم است. تحقيقات نشان داده که علت کاهش حافظه در سالمندان طبيعي عمدتا کاهش قدرت پردازش سلول‌هاي عصبي و کاهش سرعت پردازش آنهاست. در واقع عملکرد سلولي کاهش مي‌يابد، نه اينکه عناصر ساختاري مغز از دست رفته باشند. يکي از نگراني‌هاي رايج اين دوران، فراموشي گذراي سالمندان است که در شرايط هوشياري و بدون بروز علامت عصبي يا صرع رخ مي‌دهد و معمولا در عرض 24 ساعت برطرف مي‌شود. در بررسي اين بيماران، طول مدت فراموشي 15 دقيقه تا 12 ساعت بوده و بعضي از آنها واقعه بسيار پراسترسي را تجربه کردند. براي نمونه، تجربه مرگ عزيزان، مشکل مالي شديد و استرس جنگ را در 24 ساعت پيش از حمله فراموشي داشته‌اند يا به دنبال يک عمل پزشکي مبتلا به فراموشي گذرا شده‌اند؛ براي نمونه، چند ساعت شوک الکتريکي دريافت کرده‌اند.
اگرچه معتقديم که 6 تا 9 ماه پس از دريافت شوک الکتريکي کار حافظه به حال طبيعي برمي‌گردد ولي به هرحال شکايت از كم شدن حافظه در اين مدت وجود دارد. از همه اينها که بگذريم، بايد گفت در 60 تا 70 درصد موارد، علت بروز حمله فراموشي گذرا مشخص نيست. در فراموشي‌هاي با منشا رواني، فرد به‌طور ناگهاني همه خاطرات زندگي و اتوبيوگرافي خود و هويت فردي‌اش را از دست مي‌دهد. اين حملات مي‌تواند از چند ساعت تا چند روز طول بکشد. واضح‌ترين علت اين فراموشي، مرگ عزيزان و داغديدگي است.

پي‌نوشت‌ها:
 

* متخصص طب سالمندي

منبع:

منبع: www.salamat.com